Klik hier voor grote afbeelding (met gegevens)
Tenietlopend profiel

In de loop van de gotiek krijgen gewelfribben en scheibogen een steeds rijker en gecompliceerder profiel. De doorsnede lijkt een optelsom van rondstaven, peerkralen en steeds hoekiger lijsten. De overgang van die ingewikkelde vormen naar een heel anders opgebouwde bundelpijler was niet z'n probleem: het kapiteel droeg ook deze last in stilte. Maar dan loopt de gotiek op zijn eind, de laat-gotische kapitelen verschrompelen tot ze soms helemaal verdwijnen. Tegelijkertijd wordt de doorsnede van de pijlers eenvoudiger, soms zelfs vloeiend gegolfd of gewoonweg rond.
De confrontatie van deze scheiboog of gewelfrib met lichtbeukwand of pijler leidt tot een merkwaardige oplossing: de profielen lopen teniet. Dat wil zeggen, de scherpe lijnen verdwijnen als een mes in de zachte boter.
De tenietlopende scheiboog en gewelfrib is geen lang leven beschoren, in de dan al opkomende renaissance is voor hen geen plaats.





Tekst: Jean Penders, 12-2005. Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders